ویژگیهای کارگزاران حکومتی در دوران حکومت امیرالمومنین علی (ع) (رویکردی جامعه شناختی)

حکومتها از بدو تشکیل تاکنون همگی برای دوام و ثبات خود به مساله کارگزاران و مدیران صالح توجه خاصی نموده اند در حکومت امیرالمومنین علی (ع) نیز به کارگزاران حکومتی و رعایت ویژگیهای آنها اهمیت زیادی داده شده است که ، توجه به آن نکات ارزنده ای را فراروی جوامع اسلامی معاصر می گذارد. از دیدگاه جامعه شناسی در حکومت علی (ع) برای انتخاب کارگزاران به پایگاه اجتماعی، اقتصادی، دینی و ... آنها همچنین به صلاحیتهای علمی تخصصی ، دینی ، اخلاقی و ... عنایت ویژه ای شده است. حکومتها تنها با مدیریت کارآمد و لایق می توانند از مشروعیت مردمی برخودردار باشند و در این میان تفاوتی میان حکومتهای دینی و غیردینی وجود ندارد. در سیره امیرالمومنین علی (ع) توجه به عنصر مدیریت در رفتار کارگزاران حکومتی از درجه اهمیت فوق العاده ای برخوردار است ، همچنین علاوه بر گزینش دقیق و ضابطه مند کارگزاران به عنصر حاکمیت قانون، بر نحوه عملکرد کارگزاران توجه خاصی شده است . چرا بدون وجود قانون ناظر بر رفتار کارگزاران - همانطور که تجربه حکومتها تا به امروز نشان داده شده است - همه حکومتها پس از مدتی به واسطه فسادهای مالی اداری ، اخلاقی و ... در سراشیبی انحطاط و سقوط می افتند. توجه به نظارت قانون بر رفتار مدیران و کارگزاران دولتی در غرب تنها از زمان جان لاک (1704-1632) به بعد در اندیشه سیاسی متفکران سیاسی بروز کرده است. از دید جامعه شناسی سیاسی در ثبات و دوام نظامهای سیاسی مولفه های بسیاری نقش ایفا می کند که از آن جمله سلامت اخلاقی، دینی، مالی و ... کارگزاران ، توجه به اصلاحات اقتصادی و رفع حوایج و مشکلات مردم بپرهیز از ظلم و ستم به مردم و ... می باشد. بی جهت نیست که علی (ع) پس از انتخاب کارگزاران خود به نظارت مستقیم و بلاواسطه خود بر آنها مبادرت ورزیده و آنان را از هر گونه کوتاهی درانجام وظایف محوله برحذر می داشتند.